AYT Türk Dili ve Edebiyatı Deneme Sınavı

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “takılmak” kelimesi “Engelle karşılaşıp geçici olarak çalışmaz duruma gelmek” anlamında kullanılmıştır?

(I) Baki, gelmiş geçmiş divan şairlerimizin çoğundan daha az eser vermiştir. (II) Sadece küçük, fakat oldukça güzel bir divan bırakmıştır. (III) Buna rağmen, Divan edebiyatımızın en büyük şairlerinden biri olarak bilinir. (IV) Bu başarının nedenini, onun kendine özgü üslubunda aramalıyız. (V) Çünkü Baki’nin tek dizesi bile, şairini hemen belli eder.

Numaralanmış cümleler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdaki cümlelerin hangisi parantez içindeki kullanıma uymaz?

I Odgurmış Akıl

II Kün Togdı Kanun ve adalet 

III Ay Toldı Saadet

IV Ögdülmiş Akîbet

Yusuf Has Hacib’in Doğu Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han (Ebû Ali Hasan bin Süleyman Arslan)’a atfen yazdığı ve takdim ettiği Kutadgu Bilig adlı eseri alegorik (sembolik) bir anlatıma sahiptir. Eserde ismi geçen dört şahıs vardır ve bu şahıslar yukarıda belirtilen unsurları temsil etmektedirler.

Yukarıdaki eşleştirmelerden hangisi ya da hangileri yanlıştır?

Derinden derine ırmaklar ağlar,

Uzaktan uzağa çoban çeşmesi,

Ey suyun sesinden anlayan bağlar,

Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi.

"Gönlünü Şirin'in aşkı sarınca

Yol almış hayatın ufuklarınca,

O hızla dağları Ferhat yarınca

Başlamış akmağa çoban çeşmesi..."

Yukarıdaki dizeler hangi şiir anlayışına uygundur?

Cumhuriyet dönemi roman ve hikaye yazarlarındandır. Toplumla entelektüelin çatışmasını en iyi biçimde yansıtır. Tehlikeli Oyunlar , Korkuyu Beklerken , Oyunlarla Yaşamak gibi roman, hikaye ve oyunlarındaki kişilerin hemen hepsi arafta kalmışlığın birer timsalidir. Biyografik roman özelliği taşıyan “Bir Bilim Adamının Romanı” adlı eserinde ise üniversite hocası olan Prof. Mustafa İnan’ı anlatmıştır.

Yukarıdaki parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

… , sanat, edebiyat, felsefe, psikoloji, sosyoloji gibi değişik alanlarda yazdığı yazılarla çok yönlü bir yazar oldu. 43 yıl hiç durmadan yazdı. İlk döneminde değişik ilgi alanları içinde sol eğilimli siyasal akımlara ilgi gösterdi. 1930′da basılan ve genç bir hastanın psikolojisini yansıtan otobiyografik romanı …ilk baskısını “Nâzım Hikmet“e ithaf etmişti.

Yukarıda boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

Cumhuriyet Dönemi öğretici metinleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1927’de, Darülbedayi’nin başına geçen tiyatrocumuz, yerli yazarları yüreklendirmesiyle, izleyiciye sunduğu çağdaş çeviri oyunlarla, sahneleme, oyunculuk ve dekor kullanımında güncel anlayışı yerleştirmesiyle, yetişmelerine katkıda bulunduğu kadın ve erkek oyuncularla bugünkü Türk tiyatrosunun temellerini atmıştır. Çağdaş Türk tiyatrosunun kurucusu olan yazar, tiyatroya yapılan katkının önemini vurgulamak için "Bir tiyatro açan yüz zindan kapatır" derdi. Yaşamı tiyatroyla geçen sayılı tiyatro adamlarımızdan olan tiyatroya büyük hizmetlerinden dolayı Almanlarca "Goethe" madalyası verildi.

Yukarıda anlatılan sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?

“Benim gönlümde kirazlar açtıran şiirler; zekâ pırıltısı taşıyan sözlere, derin anlamlara yer veren şiirlerdir. Onları okurken bir bilim adamı fiziğiyle sözleri düşünürüm. Derin anlamlı sözleri hafızama kaydederim. Bazen öyle sözlerle karşılaşırım ki önünde hayranlıkla eğilirim ve yazarına büyük bir kıskançlık da duyarım.”

Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki düşüncelerden hangisi çıkarılamaz?

I. Duygularıdır içine attığı, o yüzden ay yaralı bu akşam.

II. Kalem kaşlının gönlüne girip girmemekte kararsızlık yaşıyordu.

III. Bugün göbekler atması moralsiz olduğunun göstergesiydi.

IV. Çiçek eydür “derviş annem babam topraktır.

V. ”Heyecan, gitmek istemediği için açtı kapılarını bana.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Fecriati tiyatrosu için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Gözlem gücü ve sezgisi sayesinde gerçeği bütün önem ve anlamıyla birlikte ele almıştır. Kullandığı dil yalın ve çarpıcıdır. Kimi kez güldüren, çoğu acıyla gülümseten veya yürek burkan öyküleri, hayatın yalanlarıyla algıladığı gerçeklik arasında şiddetli bir mücadelenin başladığı trajik bir noktayı işaret etmektedir. Moupassant, öykülerinde sevgilisi tarafından terk edilme duygusunu, kaygıyı, kadınla erkek arasındaki eşitsizliği en büyük salgın hastalık saydığı savaşları ve ahlaksız, yozlaşmış yükselişleri anlatmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen yazarın özellikleri arasında gösterilmez?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?

Aşağıdakilerden hangisi Maviciler ile ilgili değildir?

Sanatçılar eserlerinde İstanbul dışına da açılmış, özellikle Anadolu hakkında birçok eser yazmışlardır.

Bu dönemin önemli romancıları, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halit Karay ve Reşat Nuri Güntekin’dir.

Dil, hikâyede olduğu gibi sade ve konuşma diline yakındır. Sanatçılar, özellikle de tasvirlerde sanatlı söyleyişlere, benzetmelere başvursalar da bunu konuşma dilinin imkânları çerçevesinde yaparlar.

Yukarıda özellikleri verilen edebi dönem hangisidir?

Birçok edebi türde eser yazmıştır. Eserlerinde romantik konuları ele almış, toplumsal konulara pek yer vermemiştir. Romanlarında psikolojik tahlillere aynı bir önem vermiştir. Dili sadedir ancak anlatımında bozukluklar görülür. Özellikle roman ve öykülerinde özel yaşamından izler yansıtmıştır. Eserlerinden bazıları "Karanfil ve Yasemin", "Kadın isterse”, “Pençe”…

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Hışımla yerinden kalkarak elindeki mavi dostyayı masaya fırlattı .(II)Önündeki dökümanlara bakılırsa işler pek iyiye gitmiyordu. (III)İşe dair hassasiyetini vurgulayarak bu konuda kimseye tolerans tanımayacağını sert sözlerle belirtti.(IV)Şirketin emektar müdürü ise durumdan duyduğu mahçubiyeti dile getirerek evladı yaşındaki adamın kendisine söylediklerini sineye çekti.(V) Genç adam, karşısındakinin cılız özürünü duymadan söylenmeye devam etti.

Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?

Sözlü edebiyat geleneğinin devam ettiği bu dönemde geleneksel Türk tiyatrosunun gelişim gösterdiği görülmüştür. Karagöz, orta oyunu, meddah, köy seyirlik oyunlar gibi türler bu dönemde varlık göstermiş ve halkın ortak malı haline gelmiştir. Doğaçlama oynanan bu türler, yazılı metinleri olmadan bu edebi dönemde icra edilmiştir.

Yukarıdaki parçada söz edilen edebi dönem aşağıdakilerden hangisidir?

Vara vara vardım ol kara taşa

Hasret ettin beni kavim kardaşa

Sebep ne gözden akan kanlı yaşa,

Bir ayrılık, bir yoksulluk, bir ölüm

Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Divan edebiyatında didaktik şiirin ve hikmetli sözlerin en büyük temsilcisidir. Ona göre şiir hayatın, karşılaşılan sorunların ve günlük yaşamın içinde olmalı, hayattan, insandan ve insanî konulardan izole edilmemelidir. Bu yüzden şiirleri hayat ile alâkalı, çözümler üretmeye çalışan, yer yer nasihatte bulunan bir yapıdadır. Şiirlerin düzgün ve akıcı bir dil kullanmıştır. “Hayriyye” adlı eserinde oğluna öğütler verir. “Tuhfetü’l-Harameyn” eseri ise seyahatlerinden oluşmuştur.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Kölelik ve cariyelik konuları işlenmiş, iyiler ödüllendirilmiş, kötüler cezalandırılmıştır. (II) Romanlar teknik bakımdan zayıftır, romantizm akımının etkisi vardır. (III) Romanlarda olayların akışı kesilir, yersiz açıklamalar yapılarak okuyucuya seslenilir. (IV) Tesadüflere sıkça yer verilir, kahramanlar ilk karşılaşmada âşık olurlar. (V) Romanlarda halkı eğlendirmek asıl amaç olmuştur.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde Tanzimat romanıyla ilgili bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

Halkın söylediği Türkçe bizimdir;

Leyi sizin, şeb sizin, gece bizimdir,

Değildir bir mana üç ada muhtaç.

Aşağıdakilerden hangisi bu anlayışa uygun olarak şiir yazmamıştır?

(I) Türk edebiyatının geçirdiği evrelere baktığımızda zaman zaman kendi içerisinde çelişkiler yaşadığını görüyoruz ki bu, bence bazı düşüncelerin tam oturmadığına kanıt niteliğindedir. (II) Bu çelişkilerin en fazla görüldüğü dönem, Batı etkisinin hissedilmesiyle başlayan dönemdir ve yazarlar çelişkileri edebi metinlere yansıtır. (III) Tanzimat ile başlayan Batı etkisi, yazarları eski-yeni arasında kararsızlığa itmesine rağmen Türk edebiyatına dilin gelişmesi, metinlerin çeşitlenmesi ve farklı şiir tarzlarının ortaya çıkmasını da sağlamıştır. (IV) Klasik tarzdan farklı yazılan yeni nazım biçimleri sone, terza-rima, triyole adı verilen biçimler kullanılmaya başlanmıştır. (V) Daha sonra Türk edebiyatı gerçek kimliğini bulmuş XX. asırda çelişkilere ve Batı etkisine son verilmiştir.

Bu parçada numaralanmış cümleler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?