8. Sınıf Türkçe 2. Dönem 2. Yazılı Soruları 2

İşte unutulmaz çizgi film kahramanı Heidi'nin memleketinde, İsviçre'deydim. Bu ülkeyi görüp de buraya hayran olmamak elde değil. Şehrin her yanını tarihi yapılar süslüyor. Aynı zamanda bu ülke için ''Şatolar Ülkesi'' diyebiliriz. Çünkü bu ülkede 600 civarında şato var. Eskiden soyluların yaşadığı bu şatoların çoğu günümüzde müze haline getirilmiş. Bu şatoların en tanınmışlarından biri Chillon Şatosu. Geçmişinin 1.000'li yıllara kadar dayandığı düşünülen bu şato, İsviçre Alpleri'nin yakınında bulunan Cenevre Gölü'nün kıyısında inşa edilmiş. Şato büyüleyici güzelliğiyle görenlere dudak ısırtıyor.

İsviçre Alpler'i demişken burayla ilgili de bilgi vermeden olmaz. Alpler, çok sayıda nehrin doğduğu bir yer. Ren, Rhone, Aare bu nehirlerden bazıları (I). Ayrıca bu ülkede yüzlerce göl de var. Cenevre, Kostanz, Lugano ve Maggiore gölleri gibi (II). İsviçre aynı zamanda dağlık bir ülke. Ülkenin büyük bölümünü kaplayan Alpler; İtalya, Fransa, Almanya sınırları içinde de yer alıyor(III). Alpler'in aynı zamanda İsviçre'nin en yüksek tepesi 4634 metre. Alpler'de birçok canlı bulunuyor. Tavşan, porsuk, tilki gibi hayvan türleri; menekşe, orkide, zambak, nergis gibi bitki türleri var (IV).

1-4 arası verilen soruları metne göre yanıtlayınız.

Bu metinde geçen ''dudak ısırtmak'' sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

İşte unutulmaz çizgi film kahramanı Heidi'nin memleketinde, İsviçre'deydim. Bu ülkeyi görüp de buraya hayran olmamak elde değil. Şehrin her yanını tarihi yapılar süslüyor. Aynı zamanda bu ülke için ''Şatolar Ülkesi'' diyebiliriz. Çünkü bu ülkede 600 civarında şato var. Eskiden soyluların yaşadığı bu şatoların çoğu günümüzde müze haline getirilmiş. Bu şatoların en tanınmışlarından biri Chillon Şatosu. Geçmişinin 1.000'li yıllara kadar dayandığı düşünülen bu şato, İsviçre Alpleri'nin yakınında bulunan Cenevre Gölü'nün kıyısında inşa edilmiş. Şato büyüleyici güzelliğiyle görenlere dudak ısırtıyor.

İsviçre Alpler'i demişken burayla ilgili de bilgi vermeden olmaz. Alpler, çok sayıda nehrin doğduğu bir yer. Ren, Rhone, Aare bu nehirlerden bazıları (I). Ayrıca bu ülkede yüzlerce göl de var. Cenevre, Kostanz, Lugano ve Maggiore gölleri gibi (II). İsviçre aynı zamanda dağlık bir ülke. Ülkenin büyük bölümünü kaplayan Alpler; İtalya, Fransa, Almanya sınırları içinde de yer alıyor(III). Alpler'in aynı zamanda İsviçre'nin en yüksek tepesi 4634 metre. Alpler'de birçok canlı bulunuyor. Tavşan, porsuk, tilki gibi hayvan türleri; menekşe, orkide, zambak, nergis gibi bitki türleri var (IV).

Metinde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur?

İşte unutulmaz çizgi film kahramanı Heidi'nin memleketinde, İsviçre'deydim. Bu ülkeyi görüp de buraya hayran olmamak elde değil. Şehrin her yanını tarihi yapılar süslüyor. Aynı zamanda bu ülke için ''Şatolar Ülkesi'' diyebiliriz. Çünkü bu ülkede 600 civarında şato var. Eskiden soyluların yaşadığı bu şatoların çoğu günümüzde müze haline getirilmiş. Bu şatoların en tanınmışlarından biri Chillon Şatosu. Geçmişinin 1.000'li yıllara kadar dayandığı düşünülen bu şato, İsviçre Alpleri'nin yakınında bulunan Cenevre Gölü'nün kıyısında inşa edilmiş. Şato büyüleyici güzelliğiyle görenlere dudak ısırtıyor.

İsviçre Alpler'i demişken burayla ilgili de bilgi vermeden olmaz. Alpler, çok sayıda nehrin doğduğu bir yer. Ren, Rhone, Aare bu nehirlerden bazıları (I). Ayrıca bu ülkede yüzlerce göl de var. Cenevre, Kostanz, Lugano ve Maggiore gölleri gibi (II). İsviçre aynı zamanda dağlık bir ülke. Ülkenin büyük bölümünü kaplayan Alpler; İtalya, Fransa, Almanya sınırları içinde de yer alıyor(III). Alpler'in aynı zamanda İsviçre'nin en yüksek tepesi 4634 metre. Alpler'de birçok canlı bulunuyor. Tavşan, porsuk, tilki gibi hayvan türleri; menekşe, orkide, zambak, nergis gibi bitki türleri var (IV).

Metinde numaralanmış cümlelerin hangisinde örneklemeden yararlanılmamıştır?

İşte unutulmaz çizgi film kahramanı Heidi'nin memleketinde, İsviçre'deydim. Bu ülkeyi görüp de buraya hayran olmamak elde değil. Şehrin her yanını tarihi yapılar süslüyor. Aynı zamanda bu ülke için ''Şatolar Ülkesi'' diyebiliriz. Çünkü bu ülkede 600 civarında şato var. Eskiden soyluların yaşadığı bu şatoların çoğu günümüzde müze haline getirilmiş. Bu şatoların en tanınmışlarından biri Chillon Şatosu. Geçmişinin 1.000'li yıllara kadar dayandığı düşünülen bu şato, İsviçre Alpleri'nin yakınında bulunan Cenevre Gölü'nün kıyısında inşa edilmiş. Şato büyüleyici güzelliğiyle görenlere dudak ısırtıyor.

İsviçre Alpler'i demişken burayla ilgili de bilgi vermeden olmaz. Alpler, çok sayıda nehrin doğduğu bir yer. Ren, Rhone, Aare bu nehirlerden bazıları (I). Ayrıca bu ülkede yüzlerce göl de var. Cenevre, Kostanz, Lugano ve Maggiore gölleri gibi (II). İsviçre aynı zamanda dağlık bir ülke. Ülkenin büyük bölümünü kaplayan Alpler; İtalya, Fransa, Almanya sınırları içinde de yer alıyor(III). Alpler'in aynı zamanda İsviçre'nin en yüksek tepesi 4634 metre. Alpler'de birçok canlı bulunuyor. Tavşan, porsuk, tilki gibi hayvan türleri; menekşe, orkide, zambak, nergis gibi bitki türleri var (IV).

Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisine örnek gösterilebilir?

Sen dostumdun gülünce güneşler açan

Bulutlara rüzgara asarım suretini her akşam

Her akşam mektup yazarım dağlar kadar

Kayıp bir adresten geliyor sesin şimdi, üşüyorsun

Unutma dostumsun sen, neredeysen orada ölmek isterim.

(Bedri Rahmi Eyüboğlu)

Bu şiirin altı çizili dizesindeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Kızıl tilkiler dünyanın pek çok yerinde yaşar. (II) Ormanlar, çayırlar, tarlalar doğal yaşam alanlarıdır. (III) Kimi zaman yerleşim yerlerinin içine kadar girebilir. (IV) Ülkemizde de yaygın bulunan bu eşsiz hayvanı çok seveceksiniz.

Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisinde birden çok yargı vardır?

(I) Atina sokaklarından geçerken yıldızlara bak. (II) Yıldızlar alıp seni sandallara, kayıklara, vapurlara ve adalara götürecek. (III) Dünyanın bütün adalarını gezeceksin. (IV) Dünyanın bütün sandallarına bineceksin.

Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisindeki altı çizili söz içinde bulunduğu cümlenin yer tamlayıcısı değildir?

Fiilimsiler, eylemden türeyen ancak eylemin bütün özelliklerini göstermeyen sözcüklerdir. Fiilimsiler, bir fiil gibi olumsuz yapılabilir. Örneğin fiilimsi olan ''gelmek'' sözcüğüne olumsuzluk eki ''-me''yi getirerek ''gelmemek'' şeklinde yazabiliriz.

Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde fiilimsi yoktur?

Seslerin sözlerin dünyasında yolumu kaybettiğim gecelerden birinde, bir yazının başına hevesle oturmuştum. Giriş cümlesi, karakterlerin yapıları, kurgu, alt metinler kısacası her şey kafamdaydı. Fakat hemen başlamadım yazmaya. Önce kendime güzel bir yemek hazırladım. Ev yağ kokmasın diye pencereyi açtım, soğuk rüzgarların canımı yakmasına izin verdim. Sonra kahve yaptım. Bütün bunları yaparken elimden geldiğince ağır davrandım. Yazacaklarımı içselleştirmek, sonra da kendimden çıkıp bütün o sözlere dışarıdan bakmak için zamana gereksinimim vardı çünkü. Yazmaya oturmadan önce kendimden yorulup yabancılaşmak için, bildiğim yaşamlardan soyutlanıp öykü karakterlerinin dünyasına konuk olabilmek için zamana gereksinimim vardı.

Bu metne göre yazarın hemen yazmaya başlamamasının asıl nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Yüklemin bildirdiği eylemin yapıldığını, gerçekleştiğini ya da gerçekleşebileceğini belirten cümleler olumludur. Yüklemin bildirdiği işin gerçekleşmediğini, yapılmadığını veya yapılmayacağını anlatan cümleler ise olumsuzdur. Örneğin ''Ömer geziye katıldı.'' cümlesinin yüklemi ''katıldı'' kelimesidir ve yüklem eylemin yapıldığını belirttiği için bu cümle anlamına göre olumludur. Fakat ''Ömer geziye katılmadı.'' cümlesinin yüklemi ''katılmadı'' kelimesidir ve yüklem eylemin yapılmadığını belirttiği için cümle anlamca olumsuzdur.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamına göre diğerlerinden farklıdır?

İnsan vücuduna uygulanan basınç, ortama göre değişir. Söz gelimi yükseklere çıktıkça basınç düşer. Suya girdiğimizde ise basınç artar. Su altındaki basınç yüzeydeki basınçtan çok daha yüksektir, denizdeki basınç her 10 metrede santimetre kareye 1 kilogram kadar artar. Bir dalgıcın vücudunu sıkıştıran su basıncı, kendisine yüzeyden verilen havayı solumasını önleyebilir çünkü kasları göğsünü şişirmeye yetecek kadar kuvvetli değildir. Bu yüzden denizin üstündeki gemiden tulumbayla dalgıcın elbisesine, başlığının içine basınçlı hava verilir. Herhangi bir anda bu havanın basıncı dalgıcın indiği derinlikteki su basıncına eşittir. Bu suretle dalgıcın vücudunun içindeki basınç, elbisenin dışındaki suyun basıncına eşit yapılır ve suyun ezici kuvveti dengelenmiş olur.

Buna göre 200 metrelik dalış yapıp çıkan bir dalgıcın vücuduna uygulanan basınç değişimi aşağıdakilerin hangisinde doğru işaretlenmiştir?

İlkokul çağındaki bir öğrencinin kırk dakikalık derste dikkatini öğretmende tutma süresi on beş dakikadır. Lise öğrencilerinde ise dikkatli ders dinleme otuz dakikaya kadar çıkmaktadır. Verimli ders işlemek isteyen öğretmenin bunları göz önünde bulundurması gerekir.

Bu paragrafın anlatımında düşünceyi geliştirme yollarından hangisinden yararlanılmıştır?

Türkçede biri ''uysal'', diğeri ''kumsal'' kelimesinde olmak üzere iki ''sal'' var. Bunlardan birincisi yani ''uysal''daki ''-sal'', fiilden isim yapım eki; ''kumsal''daki ''sal'' ise çoğu zaman ek sanarak aldandığımız, ''Köyün yakınında ekime ayrılan yer'' ya da ''Dağ eteğindeki geniş düzlük'' anlamlarında kullanılan bağımsız bir kelimedir. İşte bu aldanış, ''sal'' kelimesini Türkçenin en işlek eklerinden biri haline getirdi. Dilimizdeki tarihi, askeri, siyasi, zihni, kutsi, ahlaki gibi alıntı kelimenin sonuna gelerek aitlik bildiren nispet ''-i'' sinin fonksiyonunu üstlendi. Hatta kalınlık-incelik uyumuna da girerek (-sal - sel) isimden isim yapım eki gibi kullanılmaya başlandı.

Bu parçaya göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde ''sal'' kelimesiyle oluşturulmuş bir sözcük yoktur?

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğunun nedeni yanlış verilmiştir?

(I) Yaprağını dökmeyen bir bitki olan çay, yeterli düzeyde sıcaklık ve nemin bulunduğu yerlerde gelişimini yıl boyu sürdürür. (II) Soğuk mevsimlerde, yaprak ve tomurcuklarında gelişme olmaz. (III) Çiçek açma zamanı, çeşidine ve gelişme ortamına göre değişir. (IV) Sıcak iklime sahip ülkelerde yılın hemen hemen her ayında bitki üzerinde çiçek vardır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Çocuklar, doğadaki büyüleyici güzellikleri görmek ve gelecek kuşaklara aktarmak ister misiniz? Bize muhteşem duygular yaşatan tüm bu güzellikler yurdumuzun her bir köşesinde var. Yeter ki biz onları sevgiyle kucaklayalım, onların kıymetini bilelim. Eminim ki bize anlatacakları heyecanlı, ilginç ve sevgi dolu hikayeleri vardır.

Bu parçada virgülün (,) aşağıdaki işlevlerinden hangisinin örneği yoktur?

Edebiyat dünyasında, konuları ve üslupları ile çok özel bir yer edinen yazarlar vardır. Onların farkını ortaya koyarken zamanın geçerlilik sınavına bakarız. Öyle ki bu yazarları ve eserlerini anmadan edebiyat tarihini anlatmak mümkün olmaz, bir şeyler hep eksik kalır.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki dizelerden hangisinde yay ayraç içinde verilen sanat yoktur?

I. 1950'li yıllarda yarış sporu olarak gelişen kara yelkenciliği bu sporlardan biridir.

II. Bunların dışında eğlenmek ve güzel zaman geçirmek için de rüzgardan yararlanmışlardır.

III. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında rüzgara dayalı eğlence etkinlikleri ve sporları hem sayıca artmış hem de hızla yaygınlaşmıştır.

IV. İnsanlar, günlük işlerini görmek ve enerji üretmek için tarih boyunca rüzgarın gücünü kullanmışlardır.

Numaralanmış cümleler mantık akışına göre sıralandığında son cümle aşağıdakilerden hangisi olur?

Lisede Batı edebiyatı öğretmenimiz olan Sabahattin Eyüboğlu, bir gün Ankara'daki şairleri ve yazarları okulumuza getirmişti. Açık oturum benzeri bir edebiyat gecesi yapıldı. Cahit Sıtkı Tarancı başta olmak üzere bütün şairler şiirlerini okudular. Edebiyat konuları üzerine tartıştılar. En ateşlileri Yaşar Kemal'di. Bir ara, ''Bu okunanların hiçbiri şiir değil. Şiir halktan söz etmeli. Halkın sancısını, çilesini taşımalı.'' dedi. Öbürleri de ona cevap verdiler. Daha sonra bize de şiir okuttular. İlk şiirimi okurken şaşırıverdim. Öyle utandım ki kıpkırmızı kesildim. Cahit Külebi, ''Zararı yok, bende de olur böyle. İnsan unutabilir. Hiç belli etmeden geçivereceksin.'' deyince rahatladım ve başka bir şiir okudum. O zaman alkışladılar.

Cahit Külebi'nin altı çizili sözü söylemekteki amacı aşağıdakilerden hangisidir?