6. Sınıf Fen Bilimleri Güneş ve Ay Tutulmaları

Ay, Dünya etrafındaki yörüngesini tamamlarken belli zaman aralıklarında Dünya ile Güneş arasına girebilir. Bu durumda Dünya yüzeyinde belli bölgelere düşen Güneş ışınları Ay tarafından engellenmiş olur. Açık bir havada rahatlıkla gözlene bilinen bu olaya Güneş tutulması adı verilir.

Yukarıdaki metini okuyan öğrenciler aşağıdaki yorumları yapıyor.

Mete : Güneş tutulmasının temel sebebi Ay’ın Dünya çevresindeki hareketidir.

Ece : Güneş tutulması olurken Dünya yüzeyinin her tarafından gözlemlenebilir.

Ceren : Güneş’ten Dünya’ya gelen ışınların bir bölümü Ay tarafından engellenir. Böylelikle Ay tutulması olur.

Buna göre hangi öğrencilerin yaptığı yorumlar doğru olarak kabul edilebilir?

Aşağıda Ay tutulmasıyla ilgili bazı bilgiler verilmiştir.

• Ayşe: Ay, Dünya'nın gölgesinde kalır
• Kerim: Dünya, Ay ile Güneş'in arasına girer.
• Selim: Ay tutulmasının gerçekleşebilmesi için Güneş, Dünya ve Ay'ın aynı doğrultuda olması gerekir.

Buna göre öğrencilerin verdiği bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

Efe Güneş Dünya ve Ay’ı içeren yukarıdaki modeli oluşturuyor.

Model ile ilgili olarak ;

I. Güneş tutulmasını göstermek için üç cisim de aynı düzlemde olmalı ve sıralaması L-M-K şeklinde olması gerekir.

II. Ay tutulmasını göstermek için üç cisim de aynı düzlemde olmalı ve sıralaması L-M-K şeklinde olması gerekir.

III. M ile sembolize edilen Ay dır.

yorumlarından hangileri yapılabilir?

Eren : Ay tutulmasında Ay ,Güneş ile Dünya arasına girer.

Ceren : Güneş tutulması olayında Güneş, Dünya ile Ay arasına girer.

Gökçe: Tutulmaların temeli gölge oluşumudur.

Tutulmalarla ilgili olarak öğrenciler yukarıdaki yorumları yapıyor. Öğrencilerden hangilerinin yaptığı yorumlar doğru değildir?

Ay, Dünya etrafındaki yörüngesini tamamlarken, Dünya’nın Güneş ve Ay arasında kalmasına neden olabilir. Bu durumda Ay yüzeyine düşen Güneş ışınları Dünya tarafından engellenmiş olur. Karanlıkta kalan Ay kısa süreli de olsa Dünyadan gözlenemez bu olaya Ay tutulması adı verilir. Bulutsuz bir gecede çıplak gözle rahatlıkla fark edilebilen bu olay, Güneş tutulmasına göre, Dünya yüzeyinde daha geniş bir alandan gözlenebilir.

Ay tutulması ile ilgili yukarıda bir metin verilmiştir. Ay tutulması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış bir ifade olur?

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi 2018 Gök Olayları Yıllığı’na göre bu yıl 3 Güneş ve 2 Ay tutulması bulunuyor. Bu tutulmalardan sadece 27 Temmuz’da gerçekleşecek tam Ay tutulması Türkiye’den izlenebilecek. Bu yılki tutulmaların birçoğu kuzey ülkelerinde görülebilecek. Ülkemizden gözlenebilecek tek tutulma 27 Temmuz’daki tam Ay tutulması olacak. Antarktika, Avustralya, Asya, Rusya, Afrika, Avrupa ve Güney Amerika’nın doğusundan gözlenebilecek bu tutulma saat 20.13’te başlayıp ertesi gün sabaha karşı 02.30’da sona erecek. Tutulmanın en fazla gerçekleştiği 22.30 – 01.13 saatleri arasında Ay tamamen kararacak.

Tutulmalarla ilgili bir haber metni yukarıda verilmiştir.

Metin de dikkate alınarak;

I. Her ay Güneş ve Ay tutulması gerçekleşmez.

II. Ay tutulması yeryüzünün belirli bölgelerinden gözlemlenebilir.

III. Güneş tutulması sırasında Güneş ışığını Ay kapatacağından yeryüzüne hiç ışık ulaşmaz. Her yer bir süre kararır.

yorumlarından hangileri yapılabilir?

Venüs   Uranüs

Neptün   Satürn

Yukarıdaki gezegenler kendi aralarında Karasal ve Gaz Yapılı gezegenler olmak üzere göre gruplandırılırsa hangi gezegen diğer üç gezegenden farklı bir grupta yer alır?

Bazı gezegenlerin özellikleri:

→ Kendi çevresindeki dönüşünü 10 saatte, Güneş çevresindeki dönüşünü 12 yılda tamamlar. Güneş sisteminin en büyük gezegenidir. Kütlesi Dünyadan 1300 kat daha büyüktür.

→ Güneş sisteminin en sıcak gezegenidir. Yüzey sıcaklığı 500 santigrat dereceye ulaşabilir. Dünya’nın komşudur.

→ Güneş’e en yakın ve en küçük gezegendir. Dünya’nın üçte biri büyüklüğündedir.

Yukarıdaki özellikler aşağıdaki gezegenler ile eşleştirilirse hangi gezegen boşta kalır?

Güneş sisteminde bulunan ve uydusu olan gezegenler aşağıdakilerden seçeneklerin hangisinde verilmiştir?