10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1. Dönem 1. Yazılı Soruları

I. Kitabın tüm sayfalarını zevkle okumuştu.

II. Çiçeklerin açmasıyla ortalığa bahar kokusu yayıldı.

III. İnsanların sözleri ile yaptıkları birbirini tutmalı.

IV. Fotoğraflara bakınca yüzünde tebessüm belirdi.

V. Hayata tozpembe bakmayı hiç bırakmadı.

Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin hangisinde fiilimsiye yer verilmemiştir?

Bir zamanlar İran'ın güzel bir beldesi olan İsfahan şehrinde çok adaletli, merhametli, güçlü, kuvvetli bir padişah varmış. Hazineleri altınlarla dolu olan bu padişahın çocuğu olmuyormuş. Gece gündüz evlat hasretiyle yanıp tutuşan bu padişah, derdini kederini biraz olsun unutabilmek için İsfahan'ın en güzel yerine eşi benzeri olmayan bir saray yaptırmaya karar vermiş. Hazinedarı olan Keşiş'i bir gün huzura çağırtmış. Bu Keşiş'in de hiç çocuğu yokmuş. Padişahla Keşiş aynı dertle yanıp tutuşurlarmış. Huzura gelen Keşiş'le birlikte sarayın planını yapmışlar. Daha sonra zamanın bütün mimarlarını, ustalarını ve bahçıvanlarını saraya toplamış ve nasıl bir saray istediğini onlara da anlatmış.

Yukarıda bir bölümü verilen halk hikâyesi aşağıdakilerden hangisidir?

Masalla destan arasındaki fark aşağıdakilerden hangisidir?

Radloff ( ) 1866 yılında yayımladığı ilk eserinin ön sözünde Türkçe için ( ) Yeryüzündeki hiçbir dil Türkçe kadar geniş sahalara yayılmış değildir ( ) ( ) der ( )

Bu cümlede yay ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?

Fiil kök veya gövdelerinden belirli eklerle türetilen fakat fiil özelliğini yitirerek cümle içerisinde isim, sıfat, zarf görevleriyle kullanılan kelimelere fiilimsi (eylemsi) denir.

Bu açıklamadan hareketle aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır?

Dede Korkut Kitabı’nda ailede sonsuz bir şefkatin, felaketler karşısında gevşemez bir bağlılığın, yüksek bir şeref ve namus anlayışının bulunduğu görülmektedir.

Bu cümledeki virgülün kullanımı aşağıdakilerin hangisinde doğru açıklanmıştır?

Aşağıdaki yazarların hangisi edebiyat tarihçisidir?

Doğal destan ile yapma destan arasındaki en belirgin fark aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerden hangisi Servetifünun Dönemi romanının özelliklerinden değildir?

Göktürk Kitabeleri  VIII. yüzyılda  Bilge Kağan'ın yeğeni ---- tarafından yazılmıştır. Bu kitabelerin dili 1893 yılında Danimarkalı bilim adamı ---- tarafından çözülmüştür.

Yukarıdaki boşluklara aşağıdaki kelimelerden hangisi sırayla getirilmelidir?  

Aşağıdakilerden hangisi Millî Edebiyat Dönemi hikâye ve romanın özelliklerinden biri değildir?

Kan-Turalı aydur:

– Bu dünyayı erenler (yiğitler) akıl ile bulmuşlardır. Bunun önünden sıçrayayım, ne hünerim var ise göstereyim, didi. Adı görklü (güzel) Muhammed’e salavat getürdi, boğanın öninden savuldı. Boğa boynuzı üzerine dikildi. Kuyruğından üç kere küterip (kaldırıp) yire çaldı. Sünükleri (kemikleri) hurd oldı (un ufak oldu). Bastı, boğazladı, bıçak çıkarup derisin yüzdi. Eti meydanda koyup derisini tekürün önine getürüp aydur:

– Tan ile kızunı mana viresin, didi.

Dede Korkut Hikâyeleri’nden alınan bu parçanın teması aşağıdakilerden hangisidir?

Edebiyat, hangi konuya değinirse değinsin o konuyu kendi ilgi alanına katan bilim dallarıyla yarışamaz. Tarihî bir olayı işleyen bir edebî metin, bir tarih makalesine bilgi açısından denk olamaz. Edebiyat ürünleri, bilimsel bir tarih eseri kadar güvenilir de değildir. Sanatkârların amacı, okurlarını etkilemek, onlarda “güzellik” duygusu uyandırmaktır sadece. Hiçbir okur da bir edebî eseri tarih kitabı gibi eline alıp okumaz.

Bu parçayla ilgili,

I. Edebiyat, en çok tarih bilimiyle ilişkilidir.

II. Estetik kaygı, edebî eserlerin çıkış noktasını oluşturur.

III. Yazar ve şairler eserlerinde tarih biliminden yararlanırlar.

çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

– Hayrola, Hüseyin Gazi… Herhâlde mühim bir müjde aldın. Bari söyle, biz de sevinelim, dedi.

Hüseyin Gazi, evvela Bey’in ve sonra orada bulunanların ömür ve afiyetlerine dua etti:

– Nice zamandır bir erkek evlat hasreti çekerdim. Cenabıhakk’ın izin ve keremiyle bir evladım dünyaya gelmiş, diye cevap verdi.

Orada bulunanlar da sevindiler. Hüseyin Gazi’nin meserretine ortak oldular.

– Var, git, gör. Oğlun nasıldır? Bize de haber getir, dediler.

Hüseyin Gazi, Ömer Bey’in askerlerine kumanda ederdi.

Bütün hudut boyunda kahramanlığı ve pehlivanlığı ile büyük bir şöhret elde etmişti. Malatya Kalesi’ne yakın kalelerde bulunan Rum ve Ermeni beylerini sindirmişti. Dostları ona ne derece hürmet ederlerse düşmanları da o derece onun korkusunu çekerlerdi.

Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi kullanılmıştır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisi yazım ve noktalama bakımından doğrudur?

Aşağıdaki eserlerden hangileri Tanzimat edebiyatı I. dönem sanatçılarına aittir?

XII. yüzyılda yazdığı eser ile tasavvufi halk edebiyatını başlatan ve tasavvufun kurucusu sayılan sanatçı, Anadolu'da İslam kültürünün yayılmasında etkili olmuştur.

Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

-   Hacet yok! Sana söyledim, eğer evlenmek istiyorsan işte amcamın kerimesi (kızı). Hem de sana ben teklif ediyorum.

– Teşekkür ederim. Lakin hararetten yüreği yanan bir teşneye (susamışa) sudan başkası def-i ihtiyaç eder mi (ihtiyacını giderir mi)?

– Evet, bu sözün doğrudur. Fakat ben de böyle derim. Paşa amcan bizden haber beklerken başkasını alıp onu kıralım, demesiyle artık bu hususta pederle uyuşulamayacağını anlayarak dedim:

– Efendim, anlaşılan, muradınız (isteğiniz) paşa biraderinizin (kardeşinizin) memnuniyetine beni alet etmektir. Fakat mazurum (üzgünüm). Affınıza sığınıyorum, diyerek kalkıp dışarı çıktım.

Bu parçadaki çatışma aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses olaylarıyla ilgili bir yazım yanlışı vardır?

Göktürk Yazıtları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıdakilerden hangisi Karahanlılar zamanında yazılan eserlerden biri değildir?

Toplumların yaşamlarını, milletlerin kültür ve medeniyetlerini inceleyen bilim dalına   ----    denir.

Yukarıdaki tanımda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Dedem Korkut der ki:

- Hain içerden olunca kapı kilit tutmaz oğul!

Halk içinde bozgunluk yapan haindir oğul!

Dedem Korkut Hikayeleri'nden alınan sözlerde vurgulanmak istenen mesaj aşağıdakilerden hangisidir? 

Aşağıdakilerden hangisi Destan Dönemi özelliklerinden değildir? 

Aşağıdaki dizelerin hangisinde dinî bir öge kullanılmıştır?