8. Sınıf İnkılap Tarihi 1. Dönem 1. Yazılı Soruları 3

Avrupalı devletler zamanla bilimsel bilgiyi teknolojiye aktarıp buhar gücüyle çalışan gemiler icat ettiler ve dokuma fabrikaları kurdular. Böylece Sanayi İnkılabı doğdu. Küçük üretim atölyelerinin yerini büyük fabrikalar, insan gücünün yerini makine gücü aldı. Makineler sayesinde üretim hızla arttı. Artan üretimle birlikte ham madde ve pazar ihtiyacı da arttı. Avrupalı devletler ihtiyaç duydukları ham maddeyi henüz sanayileşmemiş ülkelerden karşılayıp ürettikleri ürünleri de aynı ülkelerde pazarladılar. Böylece Sömürgecilik doğdu ve kısa sürede gelişti. Sömürge yarışında başı çeken  İngiltere “üzerinde güneş batmayan” geniş bir sömürge imparatorluğu kurdu. İngiltere’yi diğer Avrupalı devletler takip etti. Avrupalı devletler arasında başlayan sömürge yarışı ham madde ve pazar rekabetini de artırdı. Artan bu rekabet de I. Dünya Savaşı’na zemin hazırladı.

Buna göre

1. Sanayi inkılabı ile üretim ve ulaşım da yenilikler başlamıştır
2. Sömürgecilik faaliyeti devletlerarası ekonomik işbirliğini artırmıştır.
3. Ekonomik ve siyasi rekabet ileride savaşa yol açmıştır.
4. Osmanlı Devleti'nin ekonomisi, sanayi inkılabından sonra düzelmiştir.

Metinde geçen bilgilere göre hangi şıktaki yargı veya yargılara ulaşamayız?

İtilaf Devletleri işgallere hukuki dayanak olması için Mondros Ateşkesi'ne hangi maddeyi koymuşlardır?

Mustafa Kemal, 31 Mart Vakası’ndan sonra subayların siyasete karışmasının tehlikelerini sezmişti. Subaylar arasında yayılan particilik düşüncesi orduda düzen ve disiplinin bozulmasına neden olmuştu. Mustafa Kemal bu durumun gelecekte, vatanın bekası için tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini görmüştü. Bu nedenle ordunun siyasetten uzak durması gerektiği yönündeki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmıştı. Nitekim Balkan Savaşları sırasında Mustafa Kemal'in öngörüleri gerçekleşmiş ve ordumuz büyük bir felaketle karşılaşmıştır.

Hangi kişilik özelliği ön plana çıkmıştır?

Manastır Askeri İdadisi'nde okuduğu yıllarda vatan ve hürriyet şairi Namık Kemal, eserlerinde Türkçülüğü öne çıkaran Mehmet Emin Yurdakul ve tarih bilincinin oluşmasına rol oynayan tarih öğretmeni Mehmet Tevfik Bey, bu dönemde okuduğu Türk kültür ve tarihi ile ilgili okuduğu eserler onun fikir hayatının şekillenmesinde etkili olmuşlardır.

Paragrafta adı geçen kişiler Mustafa Kemal'de hangi fikir veya ilkenin düşünce dünyasında yerleşmesinde etkili olduğu söylenebilir?

1.Dünya Savaşında Almanya'nın, Osmanlı’yı yanına almak istemesinin dini sebebi aşağıdaki gelişmelerden hangisine yöneliktir?

27 Mayıs 1915 tarihinde çıkartılan tehcir kanunu ile Ermeniler yine bir Osmanlı toprağı olan Suriye ye göç ettirildi.

Osmanlı Devleti'nin böyle bir kanun çıkarmasının sebebi nedir?

Kemal’ in okul yıllarını anlatan Asım GÜNDÜZ: “M. Kemal milletleri uyandıracak fikir adamları, devlet adamlarıdır." derdi, ayrıca yabancı dile büyük hevesi vardı. Özellikle Fransızca öğrenir, bu dille yazılmış gazete ve dergileri takip ederdi”

Parçaya göre M Kemal in yabancı basını takip etmesinin ve yabancı dil öğrenmesinin temel sebebi nedir?

Suriye de ilk askeri görevine başlayan M .Kemal, gizlice Selanik’e geçerek vatan ve hürriyet adlı cemiyetin Selanik şubesini açar buradaki açılış töreninde konuşan M. Kemal: “Arkadaşlar bu talihsiz memlekete önemli görevlerimiz vardır. Onu kurtarmak tek görevimizdir. Bunu yapmanın tek koşulu, teşkilatlı çalışmaktır. Milleti hakim kılmak için sizi göreve çağırıyorum."

Atatürk'ün sözlerinde öne çıkan ana fikir nedir?

Azınlıkları devlete bağlamak ve onların bağımsızlık isteklerini yatıştırmak amacıyla yürütülen politikalar, bütün ülke halkını eşit vatandaş sayan anayasanın ilanı ile sonuçlandı.

1876’da ilan edilen ilk anayasa aşağıdakilerden hangisidir?

1909 yılının nisan ayında, meşrutiyet karşıtları İstanbul’da gösteri yapmaya başladılar. …………………………… diye tarihe geçen bu olay üzerine meşrutiyeti korumak isteyen İttihat ve Terakki üyesi subaylar, Selanik’te, Hareket Ordusu adında bir ordu hazırladılar. Başkanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın ve kurmay başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı bu ordu, İstanbul’a gelerek isyanı bastırdı. Parçada boş bırakılan yere hangi bilgi gelmelidir.

Aşağıdaki bilgilerden hangisi Selanik şehrinin doğrudan iktisadi yönü ile ilgilidir?

Selanik; içerisinde pek çok farklı millet ve inançtan olan insanların, mutlu bir biçimde yaşadığı, bir Osmanlı kentiydi. Burada yaşayan insanlar birbirleriyle iyi anlaşıyorlar ve farklılıklara hoşgörü ve saygıyla yaklaşıyorlardı. Ancak bu saygı ortamı, Fransız İhtilali sonrası, özellikle çok uluslu devletleri etkileyen bir düşünce ile bozulmaya başladı.

Paragrafta bilgileri verilen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

1. Manastır Askeri İdadisi
2. Şemsi Efendi İlkokulu
3. Harp Okulu
4. Selanik Askeri Rüştiyesi

Yukarıda Mustafa Kemal’in öğrenim gördüğü okullar verilmiştir. Bu okulların kronolojik sıralaması aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

1. Dünya Savaşı öncesinde İngiltere büyük bir sömürge imparatorluğu kurmuştu. Siyasal birliğini geç tamamlayan Almanya ise gelişen sanayisi için ham madde ve pazar arayışı içine girdi. Almanya, bir yandan İngiltere’nin sömürgelerine göz dikerken diğer yandan zengin kömür havzası olan Alsas-Loren bölgesini Fransa’dan aldı.

 Metinde anlatılan bilgiler hangi gelişmenin devletler üzerindeki etkisidir.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ise Balkanlar ve Doğu Avrupa’da hâkimiyet kurmaya çalışıyordu. Aynı bölge Rusya’nın da yayılma sahasıydı. Rusya “……………..” politikasıyla Balkanlardaki Slav kökenli ulusları Osmanlı Devleti’nden kopararak kendi hâkimiyeti altına almaya ve Balkanlar üzerinden Akdeniz’e inmeye çalışıyordu

Parçada anlatılan, Rusların sıcak denizlere inme amacı da taşıyan politikasının adı nedir?

• İtilaf devletleri İstanbul’u işgal ederek Osmanlı Devleti’ni teslim almayı
• Karadeniz’e geçip müttefikleri Rusya’ya yardım göndermeyi planlıyorlardı

1. Dünya Savaşı'ndaki hangi cephenin nedenleri açıklanmıştır?

Trablusgarp’a geçen Mustafa Kemal ve Enver Paşa gibi subaylar yerli halkı teşkilatlandırarak onları İtalyanlara karşı direnişe geçirdiler. Derne ve Tobruk'ta uygulanan bu taktik başarılı oldu. İtalyanlar sahil şeridinden öteye geçemediler. Trablusgarp Savaşı devam ederken Balkanlarda da savaş çıktı. Böylelikle iki ateş arasında kalan Osmanlı Devleti, İtalya ile olan savaşını sonlandırmak zorunda kaldı. İmzalanan Uşi Antlaşması ile Trablusgarp İtalya’ya bırakıldı.

 Trablusgarp savaşı sürecini ve sonunda yapılan Uşi Anlaşması'nın sonucunu hangi yargı daha iyi açıklar?

Osmanlı topraklarında dinî ağırlıklı eğitim veren medreseler daha yaygındı. Ayrıca çağdaş metotlarla eğitim veren okullar da faaliyet göstermekteydi. Diğer yandan azınlıkların kendi kültürlerini yaşatmak için kurdukları azınlık okullarının yanında yabancı devletlerin Osmanlı Devleti’nden elde ettikleri ayrıcalıklar sayesinde açtıkları okullar da eğitim ve öğretim vermekteydi. 

Parçada Osmanlı’nın son yıllarında eğitim sistemi ile ilgili olarak dikkat çekilmek istenen husus hangisidir?

“Her zaman yapılacak yardımları memnuniyetle karşılarız. Yeter ki memleketimize sermaye getireceklerin milletimizin hâkimiyet ve istiklalimiz ile vatanımızın bütünlüğünü bozmaya gizli emelleri olmasın.”

Bu sözleri göz önüne alındığında altı çizili ifadelere göre Mustafa Kemal hakkında aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? 

19.yy'da Avrupa da hız kazanan sanayileşme ve bunun sonucu artan sömürgecilik yarışı, devletlerarası ekonomik yarışa ve rekabete dönüştü ayrıca Fransız İhtilali ile yayılan milliyetçilik akımı, çok uluslu imparatorlukların yıkılma sürecini hızlandırarak, Avrupa'da devletlerarası gruplaşmalara yol açtı.

Parçada geçen ifadelere göre hangi yargıya ulaşabiliriz?